Książki i rozdziały
Nasza lista kontrolna pomoże Ci ocenić, czy dany wydawca jest odpowiedni dla tematyki/ publikacji Twoich badań.

Czy przekazujesz rezultaty swoich badań do zaufanego wydawcy?
Skąd masz pewność, że wydawca, którego bierzesz pod uwagę, jest odpowiedni dla Twoich badań?
- Na całym świecie publikuje się coraz więcej badań naukowych.
- Co tydzień pojawiają się nowi wydawcy.
- Wielu badaczy ma obawy dotyczące drapieżnych wydawców (predatory publishing).
- Znalezienie aktualnych wskazówek dotyczących wyboru miejsca publikacji nie jest łatwe

Sprawdź, czy wybrany przez Ciebie wydawca jest godny zaufania, odpowiadając na poniższe pytania z naszej listy kontrolnej.
Czy Ty lub Twoi współpracownicy znacie tego wydawcę?
- Czy łatwo jest znaleźć najnowsze książki tego wydawcy?
- Czy wiadomo, w jaki sposób wydawca rozprowadza książki?
- Czy potrafisz powiedzieć, w jakich formatach są dostępne książki i w jakich przedziałach cenowych? (np. ebook do kupienia lub otwarty dostęp, druk w twardej lub miękkiej okładce)?
- Czy redaktorzy naukowi mają udokumentowane osiągnięcia w Twojej dziedzinie?
Czy można łatwo zidentyfikować wydawcę i skontaktować się z nim?
- Czy nazwa wydawcy jest wyraźnie umieszczona na pierwszej stronie książki i na stronie internetowej?
- Czy z wydawcą można się skontaktować telefonicznie, pocztą elektroniczną lub listownie?
Czy na stronie internetowej wydawcy jest jasno określone, jaki rodzaj recenzji jest stosowany i czy biorą w nim udział niezależni/zewnętrzni recenzenci?
- Czy wydawca oferuje recenzję przez eksperckie kolegium redakcyjne lub przez naukowców z Twojej dziedziny?
Czy książki są indeksowane w serwisach, z których korzystasz Ty lub Twoi współpracownicy?
- Czy Twoja książka lub rozdział jest indeksowana lub archiwizowana w bazie danych, którą można łatwo odnaleźć?
Czy wydawca zapewnia długoterminową archiwizację i przechowywanie publikacji cyfrowych, np. poprzez OAPEN lub CLOCKSS?
- Czy wydawca stosuje trwałe identyfikatory cyfrowe dla książek i/lub rozdziałów?
Czy wydawca wyjaśnia na swojej stronie internetowej, w jaki sposób jest wspierany finansowo?
- Czy wiadomo, czy autorzy będą obciążani opłatami?
- Jeśli są takie opłaty, to czy na stronie internetowej wydawcy podano ich wysokość, walutę, wyjaśniono, za co są pobierane i kiedy będą pobierane?
- Czy na stronie internetowej wydawcy znajduje się informacja, czy można z nich zrezygnować?
Czy na stronie internetowej wydawcy znajdują się wskazówki dla autorów?
- Czy w przypadku książek w otwartym dostępie wydawca ma jasno określoną politykę licencyjną, w tym preferowane licencje oraz czy dopuszcza wyjątki, odpowiadając na potrzeby autora? Czy informacje o licencjach są zamieszczane także w publikacjach? Czy Twoja książka będzie dostępna w otwartym dostępie natychmiast po jej opublikowaniu?
- Czy wydawca pozwala Ci zachować prawa autorskie do Twojej pracy? Czy wydawca pozwala na udostępnianie elektronicznej wersji Twojej książki lub rozdziału np. poprzez repozytorium instytucjonalne i na jakich zasadach?
- Czy wydawca jasno określa warunki umów i tantiem, jeśli mają one zastosowanie?
- Czy wydawca ma jasną politykę dotyczącą potencjalnych konfliktów interesów autorów, redaktorów i recenzentów?
- Czy wydawca ma jasność co do usług oferowanych autorom, takich jak korekta, marketing i zarządzanie prawami autorskimi?
- Czy wydawca jasno określa, w jaki sposób będzie przekazywał Ci informacje o zasięgu i wykorzystaniu Twojej książki?
Inne kwestie, które warto sprawdzić.
Czy wydawca jest członkiem uznanej inicjatywy branżowej?
- Czy postępuje zgodnie z wytycznymi Committee on Publication Ethics (COPE)?
- Jeśli książka będzie dystrybuowana z otwartym dostępem, czy znajduje się ona na liście Directory of Open Access Books (DOAB)?
- Jeśli wydawca oferuje opcję otwartego dostępu, czy należy do Open Access Scholarly Publishers’ Association (OASPA)?
- Czy wydawca jest indeksowany w Latindex (dla książek z Ameryki Łacińskiej, Karaibów, Hiszpanii i Portugalii)?
- Jeśli wydawca ma otwarty dostęp do publikacji, czy jest on umieszczony w serwisie Scielo (dla książek naukowych z Ameryki Łacińskiej)?
- Czy wydawca jest członkiem innego stowarzyszenia branżowego?

Jeśli możesz odpowiedzieć “tak” na większość lub wszystkie pytania z listy.
Wypełnij listę kontrolną i prześlij swój tekst tylko wtedy, gdy możesz odpowiedzieć “tak” na większość lub wszystkie powyższe pytania.
Many thanks to Mateusz Franczak from the Digital Humanities Centre at the Institute of Literary Research of the Polish Academy of Sciences for this translation. |
This translation was published in June 2022.